Çaprazlı Çerçeveler ve Fonksiyonları (Çelik Perde)

Çelik yapılarda çaprazlı çerçeveler hangi amaçla kullanılır, fonksiyonları nelerdir, avantajları ve dezavantajları nelerdir?

Çaprazlı çerçevelerin yapısal fonksiyonları:

a. Yatay yüklere karşı koymak (deprem, rüzgar)

b. Kat kolonları için yanal destek sağlamak (böylece kolonlar daha düşük kL değerine sahip olurlar)

c. Yukarıdakilerin her ikisi birden

Çaprazlı Çerçevelerin Özellikleri ve Seçimi:

a. Moment çerçevelerden daha rijittirler (işletme yükleri altında tercih edilir)

b. Gevrek göçme modları nedeniyle moment çerçevelerden daha az sünektirler (deprem gibi yükleme durumları için istenmeyen bir davranış şekli)

c. Mafsallı birleşimler ve potansiyel daha hafif kolonlar sebebiyle moment çerçevelerden daha ucuza mal olabilirler (mal sahipleri için çok cazip)

d. Çaprazların bulunduğu açıklıklar bazen probleme yol açabilir (binanın fonksiyonu bazen açık kat alanları gerektirir)

e. Çapraz tipinin seçiminde çaprazlar ve birleşimlerin maliyetine, açıklık şartlarına ve yükleme şartlarına dikkat edilmelidir (deprem riski yüksek olan yerlerde daha sünek davranış istenir)

Dikkat edilmesi gereken göçme modları:

a. Çapraz elemanların burkulması en sık gözlenen göçme modudur. Bu göçme modu, çapraz elemanların birleşimlerinin göçmesine kıyasla daha fazla istenebilir.

b. Çapraz elemanın birleşiminde göçme

Çelik yapılarda çaprazlı çerçeveler

Çelik yapılarda çaprazlı çerçeveler merkezi çaprazlı çerçeveler ve merkezi olmayan çaprazlı çerçeveler olarak ayrılır. Çaprazların uygulanış biçimleri ile ilgili yazımızı Çelik çapraz perde (stabilite) bağlantı çeşitleri yazımızda inceleyebilirsiniz.

Siz hiç çelik yapılarda çaprazlı çerçeve tasarımı yaptınız mı? Xsteel modelinde nasıl hazırladınız ve hangi makroları kullandınız?