İş Programları ve Programlama Yöntemleri – Yapı İşletmesi

Bir yapı üretilirken çok sayıda iş yapılır. Her işin üretim aşamalarındaki yeri farklıdır. İş akışının düzenli olması için işlerin birbirleri ile olan ilişkisi ve üretim süreci içindeki yerleri dikkate alınarak sıralanması gerekmektedir. İş programları yapmak bir işin başlangıcından sonlandırılmasına kadar kontrolü elinizde tutmanızı sağlar.

İş programı, bir yatırımın ekonomik tamamlanma süresini bulmak ve bu süre içinde işi bitirebilmek için mevcut kaynakların dengeli bir şekilde dağılımını yapmaktır.

İş programları hazırlamanın önemi ve iş geliştirme aşamasındaki faydaları

Günümüzde planlı ve programlı çalışmanın yararları tartışılmayacak kadar açıktır. Bununda ötesinde resmi kuruluşlarda iş programı yapma zorunluluğu vardır, bu husus Bayındırlık İşleri Genel Şartnamesinin 6. maddesinde hükme bağlanmıştır.

Şüphesiz iş programı hazırlanması bir başlangıçtır. Asıl olan o programın gerçekleşmesidir. Tarafların sözleşme ve şartnamelere uymaları programın gerçekleşeme ihtimalini arttıran faktörlerdendir. Ayrıca program hazırlanırken süre kestiriminin, kaynak dağılımlarının, yüklenicinin gücünün ve çevresel şartların gerçeğe uygun şekilde dikkate alınması da önemlidir. Temel amaç aynı olmakla birlikte iş sürelerinin saptanmasındaki hassasiyet derecesi, süre –maliyet ilişkisine verilen önem ve nihayet programın şematize edilmesi bakımından birbirinden farklı olan iki yöntem kullanılmaktadır.

1- Çubuk Programlama Yöntemi – Gant Yöntemi

İşlerin her birinin ve neticede yatırımın toplam süresi içerisinde yapılacak işler için gerekli parasal harcamalar hakkında genel bilgi veren programlama sistemidir. Sistemin basamakları şöyledir;

• İşlerin Çeşit ve Miktarlarının Bulunması (Ön Keşif)
• İşlerin Üretim Sırasına Göre Dizilmesi
• İş Verimlerinin Hesaplanması
• İş Sürelerinin Bulunması
• Süre Tablosunun Hazırlanması
• Programın Şematize Edilmesi

2- Modern Programlama Yöntemleri (CPM ve PERT)

• CPM (Critical Path Method–Kritik Yol Metodu): Kritik yol yöntemi ya da analizi olarak da bilinmektedir. Proje etkinliğini zamanlamak için kullanılan bir algoritmadır. Çoğunlukla iş programları için PERT yöntemi ile beraber kullanılmaktadır.
• PERT (Program Evaluation and Review Tecnique – Program Değerlendirme ve Gözden Geçirme Sistemi): Proje yönetimlerinde kullanılan istatiksel bir yöntemdir. Projenin tamamlanması sürecindeki görevleri analiz etmek ve bu işlerin temsili için tasarlanmış bir yöntemdir.

Siz yapı işletmesi kapsamında iş programları hazırlamak için hangi araç ve programları kullanıyorsunuz? Şantiyelerinizde ya da projelerinizde iş programlamasını yaparken nelere dikkat ediyorsunuz?