Radye temeller, radye temel taşıma gücü

Yapılar inşa edilirken taşıma kapasitesi yüksek zeminlere rastlamak her zaman mümkün olmamaktadır. Özellikle denize yakın bölgelerde bu sıkça rastlanan bir durumdur. Birçok bölgede zeminin emniyetle karşılayabileceği gerilme o kadar düşüktür ki tekil veya sürekli temellerle sağlıklı bir sonuca ulaşılamamaktadır. Bu gibi durumlarda radye temeller çözümü en ekonomik ve pratik çözümdür.

radye temeller

Şekil 6.6 Radye temel kesiti (1inşaat Proje Mühendisleri, 2009)

Şekil 6.6’da görüldüğü gibi radye temel, kirişli veya kirişsiz bir plak vasıtasıyla yapının yüklerini zemine üniform bir biçimde aktaran temel cinsidir. Edinilen tecrübeler sürekli temel alanının, yapının tüm temel alanının yarısından fazlası olduğu durumlarda radye temel çözümüne gidilmesinin daha ekonomik olduğu görülmektedir.

Radye temeller için taşıma gücü formülü nasıl uygulanır

Radye temelin gerekli görüldüğü diğer bir durum da zemin cinsinin farklı oturmalara yol açma ihtimalinin bulunmasıdır. Yapılan kazının yanında dikkate alınması gereken yükseklikte bir toprak etkisi bulunduğundan tekil ve sürekli temel çözümleri gibi net taşıma gücüne göre değil suya doygun killerde ani yükleme altında toplam gerilmelere göre;
qd=5.7K1c+γDf
taşıma gücü formülü kullanılacaktır.

Radye temeller aynı zamanda uygulamada veya ofislerde mat temel olarak da geçer. Mat temel ne demek diye merak ediyorsanız, yeni mezun oldunuz ve etrafınızda mat temel terimini sık sık duyuyorsanız bunun okullarda genelde duyduğumuz radye temel olduğunu anlayabilirsiniz.

Radye temeller döşeme mantığıyla çalışırlar ancak zemin etkileşimi radye temellerde de diğer temel sistemleri gibi üst düzeyde önem kazanır. Sonuç olarak temellerin ana görevi üst yapıdan gelen yüklerin zemine, yani asıl taşıyıcı olana aktarılmasıdır. Radye temellerde kolonların bastığı bölgelerde oluşması muhtemel zımbala etkisine özellikle dikkat edilmelidir. Radye temellerin analizinde ve tasarımda önem kazanan parametreler radye temel kalınlığı, taban alanı, binadan itibaren yapılan çıkmaları, üst yapının ağırlık merkezi ve temelin ağırlık merkezi, üst yapının ağırlığı ve bunun gibi etkenler olarak sıralanabilir. Tasarımlarınızı yaparken temel kalınlığını arttırırken aynı zamanda yapı ağırlığını da arttırdığınızı ve bunun zemine ekstra yük olarak yansıyacağını unutmayın. Bunun yerine temel genişliğini arttırmak daha ekonomik bir çözüm verebilir ancak yapıdan yapıya da fark edebilecek bir durum olduğu gözardı edilmemelidir.

Bunlar da hoşunuza gidebilir...

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak.