Falkirk Wheel hakkında geniş bilgi

21. yüzyılın çok fazla duyulmamış şaheserlerinden biri olan The Falkirk Wheel, İskoçya’da inşa edilmiştir ve kotları farklı iki kanalı birbirine bağlama amaçlı olarak kullanılmaktadır. Bağladığı kanallar Forth ve Clyde kanalı ile Union kanalıdır. Forth ve Clyde kanalı Union kanalından 35 metre aşağıdadır. Bu projenin maliyeti yaklaşık olarak 150 milyon TL olmakla beraber “The Milennium Link project” yani milenyumun bağlantı projesi olarak da anılmaktadır. 2002 yılında Britanya kraliçesi tarafından resmi olarak açılışı yapılmıştır. Halk arasında The Falkirk Wheel gemi asansörü veya asansör olarak da bilinir. Adını kanalın yapının yakınlarındaki Falkirk kasabasından almaktadır. Wheel kelimesi ise İngilizce bir kelimedir ve Türkçe’de tekerlek veya direksiyon anlamlarına gelir.

İnşaat mühendisliği ve makine mühendisliğinin müthiş kombinasyonundan ortaya çıkan The Falkirk Wheel projesi.

Projenin çalışma fikri, yuvarlanan yumurtalardan su tanklarına, büyük tahterevallilerden teleferik tipi yapılara kadar bir çok yapının incelenmesi sonucu ortaya çıkmıştır. Yapının inşaatında 1200 ton yapısal çelik kullanılmıştır ve mükemmel uyumun sağlanması için 1 santimetreden daha küçük hata payı ile çalışılmıştır. Bu ağırlıkta bu çalışma seçenekleri betonarme yapılarda mümkün gözükmemektedir. The Falkirk Wheel yapısı çelik imalathanelerinde parça parça üretilmiş ve 35 taşıma aracı ile yerine sevk edilmiştir. Yapıda tam 15,000 adet bulon kullanılmış ve 45,000 bulon deliği ile eşleştirilmiştir. Bu da bazı bulonların en az çift tesirli çalıştırıldığının göstergesidir. Her bir bulon el ile sıkılmıştır.

The Falkirk Wheel yapısı üst kısımda köprülerde kullanılan ön germeli beton yapıya bağlanmaktadır. Yapının alt kısmından giren gemi, yapının dönmesi ile üst kısımdaki köprü kanal sistemine ulaşır ve yoluna devam eder.

Milenyum projesi The Falkirk Wheel projesi hakkında kısa gerçekler;

• The Falkirk Wheel nedir, nerededir? İskoçya’da iki farklı kottaki kanalı birbirine bağlamak amaçlı kullanılan döner sisteme sahip bir yapıdır.
• The Falkirk Wheel ne kadara mal olmuştur? Yaklaşık 150 milyon TL.
• Tekerleği oluşturmak için 1200 ton yapısal çelik kullanılmış, çelik malzeme üzerinde 45 bin adet delik açılmış ve 15 bin adet bulon kullanılmıştır.
• Proje süresince binin üzerinde işçi çalışarak inşa edilmiştir.
• Yapının havuzlarında bir olimpik havuzu tamamen dolduracak kadar olan 500,000 litre su taşınmaktadır.
• Yapı her dönüşünde 1.5kWh enerji harcamaktadır. Bu da evde kullandığımız su ısıtıcısı (kettle) ile 8 defa su ısıtmamıza denk gelen enerjidir.
• Yapının döndürülmesinde 12 adet çamaşır makinesi motoru kullanılmakta olduğu iddia edilmektedir ancak bu kesin bilgi değildir.

The Falkirk Whell sadece kanal projesi olarak da kalmayıp düğün törenlerinin yapıldığı, bisiklet alanlarının, su parklarının, piknik alanların ve bolca yeşil alanın bulunduğu sosyal ve kültürel faaliyetler veren bir bölge halini almıştır. Dolayısıyla eğer yolunuz İskoçya ya da İngiltere’ye düşecek olursa turistik gezi planlarınızın arasına bu tekerlek yapıyı da rahatlıkla katabilirsiniz.

The Falkirk Whell projesi nasıl çalışır, çalışma mekanizması hakkında eğitici bir video;

Proje hakkında daha fazla bilgi sahip olmak istiyorsanız İngilizce olan resmi sitesini buraya tıklayarak inceleyebilirsiniz