Aderans nedir – Aderans arttırıcı nelerdir?

Donatı ve betonun birbirlerine etkisi sonucu bazı şekil değişiklikleri meydana gelir. Bu durum sonuncunda malzemeler arasında gerilme geçişleri olur. Malzemeler arasında kayma olmadan oluşan bu gerilme geçişine aderans denir.

Aderansın betonarmeye önemli katkıları vardır. Bu katkı sonucu birden fazla malzemenin bir arada kullanılması mümkün olmaktadır. Aderans kısaca birbirinden farklı malzemenin beraber çalışması anlamına da gelebilir. Tutunma olarak da adlandırılabilir. Daha çok iki malzemenin sürtünme kuvvetleri sonucu beraber çalışma gerilmeleri oluşmaktadır ancak zaman zaman malzemelerin cinsleri, geometrik şekilleri de aderansa etki eder.

Aderans birbirinden farklı iki malzemenin beraber çalışma durumuna denir.

Betonarme demiri ile betonun birbiri içerisinde beraber çalışması bir en genel örneğidir. Aderans arttırıcı etkisinden dolayı nervürlü demirler artık betonarme yapılarda vazgeçilmez olmuş hatta yönetmeliklerce de kullanılması zorunlu hale getirilmiştir. Betonarme yapılarda aderans boyu tabirine sıklıkla rastlarsınız çünkü bu boy beton ile betonarme çeliğinin beraber çalışmasını sağlayan en kısa boya denk gelmektedir. Bu da betornarme yapı içerisinde çelik eklerinde, filizlerde, kiriş-kolon mesnet bağlantılarında demirin ne kadar uzunlukta bırakılması gerektiğinin cevabını vermektedir.

Çelik yapılarda ise çelik ankraj tijlerinin veya dübellerinin uygulandığı çelik yapının betonarme temele, kolona veya kirişe bağlandığı noktalarda önem kazanır. Ankraj tijlerinin çapları, uzunlukları, beton kalitesi gibi etkenler aderansa etki eder ve çeliğin betondan ne kadar yük aldığında sıyrılacağını gösterir.