Sondaj Nedir? Zemin Etüdü Sondaj Planlaması Nasıl Yapılır?

Bir inşaata başlamadan önce yapılacak ilk iş inşaatın yapılacağı alanın zemin etüdü raporlarını çıkartmaktır. Zemin etüdü yapabilmek için ise inşaat alanında sondaj çalışması yapılmalıdır.

Peki Sondaj nedir? Kaç metrekare alanda ne kadar sondaj yapılmalıdır?

Genel anlamıyla sondajın tanımı, dünya üzerinde açılan deliklere verilen isimdir. Bu kimi zaman petrol aramak için, kimi zaman su çıkarmak için, kimi zaman ise bizim de her yapı için kullandığımız zemin dayanımını belirleyebilmek için yapılır.

Bazı yapılar için inşaat alanından 1 adet sondaj yeterli olabiliyorken bazı yapılar için onlarca sondaj çukuru açılması gerekebilir.

Belediyeler genellikle sondaj planlamasını metrekare üzerinden belirlerler. Örneğin bazı belediyeler 500 m2’ye kadar 1 adet sondajı gerekli görürken kimisi en az 2 adet sondajla zemin etüdü istemektedir. Açılan sondajın sayısına göre de maliyet artmaktadır. Burada belirttiğimiz metrekareler yapı oturum alanına göre belirlenen metrekaralerdir.

İnşaat mühendisleri odasının da önerdiği verilere göre her 300 m2’lik alan için 1 sondaj yapılması uygundur. Eğer zeminde gözle görülür değişkenlikler varsa daha fazla da yapılabilir.

Dolayısıyla inşaat alanınızda kaç metrede bir sondaj kuyusu açmalıyım diye soracak olursanız öncelikle ilgili belediyenin istediği miktarları bilmekte fayda var. Bu durum maliyet açısından böyle. Ancak yapının oturacağı zemin hakkında net fikrim olsun istiyorsanız. Ya da yapı önem katsayısı yüksek bir yapı inşaatı yapıyorsanız 4 köşe ve 1 adet orta noktadan numuneler alınmasında fayda vardır. Bu uygulama genellikle 1000 metrekare ve üzerinde oturum alanı olan yapılar için daha uygundur.

Ortak yapılar veya birbirine yakın yapılar için zemin değerlerinin benzer çıkma ihtimali yüksek olduğundan çukur sayısı azaltılabilir. Dolayısıyla inşaatınızın yakınında veya bitişiğinde çalışmış bir Jeoloji firmasına zemin etüdünü yaptırmanız size daha az maliyet çıkarabilir.

Sonuç olarak açılan çukurlardan alınan numuneler üzerinde yapılan çeşitli deneyler sonucunda zemin tabakaları belirlenir ve zemin emniyet gerilmesi değerlerine ulaşılır. Numune almak için çeşitli yöntemler bulunmaktadır. Bu yöntemleri yukarıda linkini bıraktığımız İMO dökümanında görebilirsiniz.

Zemin etüdü sonuçlarından alınan değerlerle yapımızın temel çeşidini, temel derinliğini ve diğer ebatlarını belirleyebilirsiniz. Ayrıca kazıklı temel veya jet grout iyileştirilmesi yapılıp yapılmayacağına karar verebilirsiniz. Diğer zemin mekaniği konuları hakkında daha fazla fikir edinmek için sitemizdeki Zemin Mekaniği kategorisini inceleyebilirsiniz.