SAP2000 proje çizim aşamaları

Statik proje mühendislerinin olmazsa olmaz programlarından SAP2000’i temel hatlarıyla öğrendikten sonra akıllara şu soru gelir. Proje modellerken hangi aşamaları izlemeliyim? Bu yazımızda daha çok çelik yapılara yönelik SAP2000 proje çizim aşamaları konusuna değinmeye çalışacağız. Bu aşamalardan yola çıkarak mesnetlenme şartlarına dikkat ederek betonarme projelerinizi de rahatlıkla modelleyebilirsiniz. Açıkçası betonarme yapılara yönelik sta4cad, idecad, probina gibi paket programlar piyasa ihtiyacını oldukça karşıladığı için aşırı özel bir durum oluşmadıkça sap2000 tercih edilmez. Bu paket programları öğrenmesi de sap2000’e oranla çok daha kolaydır.

SAP2000 proje çizim aşamaları aşağıdaki şekilde sıralanabilir.

1. Aksların belirlenmesi. Aksların aslında statik değeri yoktur ancak modeli oluşturmamızda büyük kolaylık sağlar. Dolayısıyla mimari proje üzerinden çalışıyorsanız sadece mimari aksları birebir modele işlemenize gerek yoktur. Kolayınıza gelecek şekilde dilediğiniz kadar aks yerleşimi yapın. Ayrıca mimaride birbirine çok yakın ama farklı ölçülerdeki aksları hesaplamada kolaylık oldun diye en kritik sonucu çıkaracak şekilde düzenleyebilirsiniz. 2cm, 3cm farklılıkları modele girmeye çalışarak kendinize eziyet etmeyin. Mümkün olduğunca idealize etmekte fayda var. Sonuçta modelde 50 tane aynı özellikte düğüm noktası varsa, her birini ayrı ayrı çözmektense en büyük yük alan noktaya göre birleşim noktasını tasarlıyoruz.
2. Malzeme, profil (kesit) ve yük tanımlamalarının yapılması. Aslında bu madde bir numaralı madde de olabilirdi. Nedeni ise SAP2000’de her yeni dosya açtığınızda malzeme, kesit ve yük tanımlamaları sıfırlanmış olarak karşınıza çıkar ve her projede yeniden bu tanımlamaları yapmanızı ister. Her projede bu kadar uğraşmamak için en sık kullanacağınız malzeme (St37, St44, St52 gibi), profil kesitleri (IPE200, IPE240, HEA300 vb.) ve yükleri (Kar yükü, ölü yük, hareketli yük gibi) bir tane taslak dosyası olarak oluşturup kaydetmeniz ve her yeni projeye başlarken bu dosyayı açtıktan sonra farklı kaydet deyip yeni klasör konumu belirlemeniz yeterlidir. Böylece bu uygulamayı yaptığınızı düşünerek mevcut projenizde kullanmanız gereken ekstra durumlar var ise bu tanımlamaları ilave etmelisiniz. Yük tanımlamalarına tercih edilecek deprem yöntemi tanımlamaları ve yük kombinasyonlarının oluşturulması da dahil.
3. Modelin oluşturulması. Model oluştururken herkes zamanla kendi tekniğine sahip olacaktır tabii ki ancak başlangıç olarak şu aşamaları izleyebilirsiniz. Başta kesitleri toplu olarak değiştirebileceğiniz biçimde tercih etmeye çalışın. Mesela kolonları çizerken bütün kolonları HEA500 yapın, bütün kirişleri IPE300 yapın veya bunlara benzer türleri kullanın. Analiz yaptıktan sonra HEA500 kesit çok büyük geldi diyelim. Select>Properties>Frame Sections komutu ile HEA500’leri tek seferde seçerek, hepsini tek seferde HEA400’e veya farklı profillere çevirebilirsiniz. Bazı kitaplarda veya kurslarda anlatılan otomatik profil tanımlama seçeneğini çok önermiyoruz çünkü projelerde çok çeşitliliği kimse sevmez. Mümkün olduğunca belli bir düzen olsun istenir. Unutmayın projelerinizi hayata geçirecek olanlar inşaat işçileri ve ustaları. Dolayısıyla projelerinizi herkesin kolaylıkla anlayabileceği şekilde tasarlamalısınız.
4. Yük atamalarının yapılması. Yük atamaları genellikle en son yapılacak iştir ancak eğer modeliniz kopyalama yapılabilecek yapıya sahipse daha sonra yükleri parça parça tekrar girmemek için kopyalamadan önce yük tanımlamalarını yaparsanız size kolaylık sağlar. Yük tanımlamalarındaki sıralamanız ise şöyle olabilir. Ölü yükler, kaplama yükleri, varsa hareketli yükler, kar yükü, rüzgar yükleri ve deprem yükleri. Bu yüklerin hepsi yapınızın kullanım amacına ve konumuna göre değişkenlik göstermektedir.
5. Analiz. Artık modeliniz hazır ve analiz yapılacak durumda. Yukarıdaki aşama aralarında size fikir vermesi açısından ara analizler de yapabilirsiniz. Bu modellemeye doğru devam edip etmediğiniz hakkında size bilgi verecektir. Analiz sonuçlarını değerlendirmeniz ve modelinizi bu sonuçlara göre şekillendirmeniz gerekmektedir.

Yukarıda anlatılanlar size SAP2000 proje çizim aşamaları hakkında en temel bilgiyi vermektedir. Tabii ki aşamalar arasında ilave edilecek hususlar vardır çünkü dünyada milyonlarca farklı proje bulunmaktadır. Ancak temeller arasında bunun da bulunması gerekiyor dediğiniz bir konu varsa lütfen bize bildiriniz.