Betonarme kalıp sökme süreleri (Kolon, kiriş, döşeme)

Çevremizdeki betonarme yapılar gün geçtikçe artıyor ve gün geçtikçe yapım hızlarında da gelişen teknoloji ve sahip olunan tecrübe ile artış gösteriyor. Ancak unutulmaması gereken bir şey var ki betonarme kalıp elemanları beton yeteri kadar prizini almadan sökülmemelidir.

Betonarme kalıp sökme süreleri genel olarak betonun kendi ağırlığını ve yapım aşamasında maruz kalacağı hareketli yüklerini taşıyacak kadar sertleşmiş olması durumuna göre saptanır.

Genel olarak yapısal yük altındaki betonarme taşıyıcı elemanlarda yanal destekler 7 gün ve taşıyıcı destekler 28 gün süre boyunca çıkartılmamalıdır.

Betonun yeterli dayanıma ulaşmasında birçok etken geçerlidir. Bunlar arasında ortam sıcaklığı, beton sıcaklığı, beton karışımı gibi etkenler vardır.

Yönetmelik kesin olarak bir kalıp sökme süresi belirlememiştir ancak gerekli deneyler yapıldığı ve betonun yeterli dayanıma ulaştığı ispatlandığı sürece kalıbın sökülebileceğini belirtir.

betonarme kalıp sökme süreleri kolon kiriş döşeme

Pratikte uygulanan ideal betonarme kalıp sökme süreleri ise şu şekildedir;

  • Kolonlar, betonarme duvarlar ve kirişlerin dikey kısımları: 2 gün
  • Taşıyıcı dikmeleri altında kalmak suretiyle döşemeler: 3 gün
  • Taşıyıcı dikmeleri altında kalmak suretiyle kirişler: 7 gün
  • 4.5 metre açıklığa kadar olan döşemelerde dikmelerinin sökümü: 7 gün
  • 4.5 metreden fazla açıklığı olan döşemelerde dikmelerin sökümü: 14 gün
  • 6 metre açıklığa kadar olan kirişlerde dikmelerin sökümü: 14 gün
  • 6 metreden uzun açıklığı olan kirişlerde dikmelerin sökümü: 21 gün

Eğer priz hızlandırıcı etkenler kullanılırsa bu süreler 3/7 oranında azaltılabilir ancak dikey kalıp elemanlarının sökümü için en az 24 saat beklenmesi gerekmektedir.

Taşıyıcı dikmeler kalıp sökümü gerçekleştirildikten hemen sonra zaman kaybetmeden beton altına uygulanmalıdır ve gerekli süre geçmeden bu dikmeler kaldırılmamalıdır. Döşemelerin ve kirişlerin sehim yapmaması, bundan kaynaklı çatlakların oluşmaması ve dolayısıyla mukavemet kaybetmemesi açısından bu kurala uymak son derece önemlidir.

Bütün kalıp elemanları şoklama ve titreşim uygulanmadan sökülmelidir çünkü bu uygulamalar betonarmede hasar oluşturabilir.

Hava koşullarının betonun prizi almasında etken olduğunu düşünerek söküm işlemi yapmadan önce laboratuvar sonuçlarını da dikkate almakta fayda vardır. Yönetmeliğin de önerisi bu yöndedir.

Bu yazıda verilen süreler pratikte uygulandığı gibi IS 456 : 2000 Hint Yönetmeliğinde de geçerli olan sürelerdir. Aynı zamanda dünya standartlarına da uygundur. Öyle ki beton hazırlama süreci bir çok etkene bağlı olduğu için en azından ilk dökümlerden alınacak laboratuvar bilgileri baz alınarak betonun yeterli dayanıma ulaşıp ulaşmadığı saha sorumlusunun da denetiminden geçmelidir.

Bunlar da hoşunuza gidebilir...

1 Cevap

  1. Ayse dedi ki:

    Beton dokudukten sonra inlh ifade ettiginizbgibi bekleme suresi icerisinde bekleniyordur. Cunku ilerde olabilecek herhangi bir sarsinti deprem gibindurumlarsa binayi bu saglamligi koruyacak

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak.